Inleiding

De paragraaf biedt op hoofdlijnen inzicht in het risicoprofiel van de gemeente en de mogelijkheden om tegenvallers op te vangen (weerstandscapaciteit). Het beleidskader is de nota Reserve- en risicobeleid Aalsmeer 2015, die vastgesteld is op 28 mei 2015. De nota is de kapstok aan de hand waarvan deze paragraaf is uitgewerkt.

Het besluit Begroting en Verantwoording (BBV, artikel 11) definieert het weerstandsvermogen als de relatie tussen de capaciteit om tegenvallers op te vangen (weerstandscapaciteit) en de materiële risico's waarvoor geen specifieke voorzieningen zijn getroffen.
Het betreft hier dus het duiden van mogelijke tegenvallers waarmee de gemeente te maken kan krijgen en de beheermaatregelen die de gemeente neemt om risico's te identificeren, het bevorderen van het risicobewustzijn, het vermijden van risico's en ten slotte beperken van schade ingeval risico's zich onverhoopt toch voordoen.

Voor de beoordeling van het weerstandsvermogen en de benodigde weerstandscapaciteit van de gemeente wordt de weerstandscapaciteit afgezet tegen de impact van de risico's. Dit is de weerstandsratio: Beschikbare weerstandscapaciteit / Impact risico's. Deze afweging geeft een indicatie van het weerstandsvermogen. Als de risico’s toenemen, of de reservecapaciteit neemt af, dan daalt de ratio. Als de risico’s afnemen of de reservecapaciteit neemt toe, dan stijgt de ratio.

De provincie of het Rijk legt de gemeenten geen norm op hoe hoog de weerstandsratio zou moeten zijn. Hierin heeft elke gemeente dus keuzevrijheid. De gemeente Aalsmeer gebruikt hiervoor de methode die aangereikt is door BNG Consultancy services over risicomanagement, hierin is de volgende schaalverdeling van de te hanteren ratio opgenomen:

Ratio

Oordeel

> 2.0

Uitstekend

> 1.4 - < 2.0

Ruim voldoende

> 1.0 - < 1.4

Voldoende

> 0.8 - < 1.0

Matig

> 0.6 - < 0.8

Onvoldoende

< 0.6

Ruim onvoldoende

Bij de nota Reserve- en risicobeleid Aalsmeer 2015 is door de raad ingestemd met het hanteren van een minimumratio gelijk aan 1, met een streefwaarde gelijk aan 1,5. Hierdoor is in ieder geval het weerstandsvermogen groot genoeg om de relevante risico’s incidenteel op te vangen en wordt voldaan aan de classificatie van voldoende zoals gehanteerd in documentatie van de BNG Consultancy services.
De weerstandscapaciteit betreft overigens structurele en incidentele zaken.

Opgemerkt wordt dat er een onlosmakelijke samenhang is tussen risico's en beheermaatregelen. Want met gedegen beheermaatregelen worden de mogelijke risico's aanmerkelijk ingeperkt. Andersom geldt vanzelfsprekend ook dat, indien geen beheermaatregelen worden getroffen, de risico's navenant toenemen.

Risico's en beheermaatregelen moeten in onderlinge samenhang worden bezien. Dit gebeurt in Aalsmeer met de volgende pijlers:

  1. Een goed functionerende (meerjarige) planning en control-cyclus;
  2. Een adequaat activabeleid met daarin duurzame instandhouding van gemeentelijke bezittingen;
  3. Een betrouwbare bedrijfsvoering;
  4. Een gedegen risicobeleid.